Yaş Haddi Nedeniyle (41 Yaşını Doldurmuş Olması) Resen Emekliye Ayrılan Jandarma Teğmen Hakkında Tesis Edilen Emeklilik İşlemi Hukuka Aykırıdır.

 

KARAR ÖZETİ:  “926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 109’uncu maddesinin 4’üncü fıkrası ve aynı Kanunun geçici 42’nci maddesinde astsubaylıktan subaylığa geçen teğmen ve üsteğmenler için emeklilik yaş haddinin 49 olduğunun açıkça kurala bağlandığı ve bu kuralın anılan Kanunun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi gereğince Türk Silâhlı Kuvvetlerine mensup tüm subaylar ve astsubaylar hakkında uygulanacağı düzenlemesi karşısında 2018 yılında astsubaylıktan subaylığa geçen davacının emeklilik yaş haddinin 49 olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Subaylığa nasbedildiği tarihte 40 yaşında olan davacının 1 yıl sonra emekli edilmesi sonucunu doğurmuştur. Bu durumun personeline subaylık eğitimi vererek subaylığa hazırlayan idare açısından yararı olmadığı gibi, daha da önemlisi yukarıda bahsi geçen 926 sayılı Kanunun ek geçici 94 ve ek geçici 97’nci maddeleri gibi geçici düzenlemeler nedeniyle davacıyla aynı tarihlerde astsubaylığa nasbedilen personel arasında eşitsiz bir durum yaratmış, dolayısıyla Anayasa’nın 10’uncu maddesinde yer verilen ve amacı aynı durumda bulunan kişilerin kanunla aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak ve kişilere kanunlar karşısında ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemek olan “eşitlik ilkesine” aykırı bir durum teşkil etmiştir.” Gerekçesiyle emeklilik işlemi hukuka aykırı bulunarak iptal edilmiştir.

T.C

MUĞLA

İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO: 2020/…

KARAR NO: 2020/130

 

DAVACI       :

VEKİLİ         : Av. YALÇIN TORUN

DAVALI        : JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI

VEKİLİ         :

 

DAVANIN ÖZETİ: …… ili, İl Jandarma Komutanlığı emrinde jandarma teğmen rütbesinde Merkez Jandarma Komutanı olarak görev yapan davacının yaş haddi nedeniyle 01/09/2019 tarihine dönük olarak emekliliğe sevkedilmesine ilişkin ../../2020 tarih ve …… sayılı Jandarma Genel Komutanlığı işleminin; 926 sayılı Kanunun Geçici 42’inci maddesi uyarınca davacının emekliye sevk yaş haddinin 49 yaşına ilerlediği, davacının ise 41 yaşını doldurduğu, 1 Eylül 2019 tarihinde dönük olarak emekliye sevk işlemi de gerçekleştirilemeyeceği ileri sürülerek iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmektedir.

 

SAVUNMANIN ÖZETİ      : Yargılama usulü bakımından; davanın süresinde açılmadığı, esas bakımından ise; davacının emeklilik yaşının 5434 sayılı Kanunun 39’uncu maddesi uyarınca 41 yaşında emekliliğe sevk edildiği, davacının herhangi istisnai durumda olmadığı, iddia edildiği üzere emeklilik yaşı 49’a uzayanlar arasında bulunmadığı, mevzuat hükümlerinin açık olduğu, haksız açılan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

 

KARARIN ÖZETİ              : 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 109’uncu maddesinin 4’üncü fıkrası ve aynı Kanunun geçici 42’nci maddesinde astsubaylıktan subaylığa geçen teğmen ve üsteğmenler için emeklilik yaş haddinin 49 olduğunun açıkça kurala bağlandığı ve bu kuralın anılan Kanunun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi gereğince Türk Silâhlı Kuvvetlerine mensup tüm subaylar ve astsubaylar hakkında uygulanacağı düzenlemesi karşısında 2018 yılında astsubaylıktan subaylığa geçen davacının emeklilik yaş haddinin 49 olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Aksi durum, subaylığa nasbedildiği tarihte 40 yaşında olan davacının 1 yıl sonra emekli edilmesi sonucunu doğurmuştur. Bu durumun personeline subaylık eğitimi vererek subaylığa hazırlayan idare açısından yararı olmadığı gibi, daha da önemlisi yukarıda bahsi geçen 926 sayılı Kanunun ek geçici 94 ve ek geçici 97’nci maddeleri gibi geçici düzenlemeler nedeniyle davacıyla aynı tarihlerde astsubaylığa nasbedilen personel arasında eşitsiz bir durum yaratmış, dolayısıyla Anayasa’nın 10’uncu maddesinde yer verilen ve amacı aynı durumda bulunan kişilerin kanunla aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak ve kişilere kanunlar karşısında ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemek olan “eşitlik ilkesine” aykırı bir durum teşkil etmiş ve bu sebeple dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TÜRK  MİLLETİ  ADINA

 Karar veren Muğla 1’inci İdare Mahkemesi’nce; duruşma için önceden belirlenen ../../2020 tarihinde yapılan duruşmaya davacıyı temsilen Av.      ‘nın davalı idare vekili Av. B. İ.’nin geldiği görülerek, duruşmaya gelen taraflara usulüne uygun söz hakkı verilip

açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi ve davalı idarenin süre aşımı itirazı yerinde görülmeyerek dava dosyası esastan incelenerek işin gereği görüşüldü:

Uyuşmazlık; davacının yaş haddi nedeniyle emekliliğe sevk edilmesine dair işlemden kaynaklanmaktadır.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 40’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendinde; teğmenler için emeklilik yaş haddi 41 yaşının doldurulduğu tarih olarak belirlenmiştir.

 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 1’inci maddesinde; “Bu Kanun, Türk Silâhlı Kuvvetlerine mensup subaylar ve astsubaylara uygulanır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Aynı Kanunun 109’uncu maddesinin 4’üncü fıkrasında; “Astsubaylıktan subay olan personele rütbe, rütbe normal bekleme süreleri ve diğer hususlar için muvazzaf subaylar hakkındaki hükümler uygulanır.” hükmüne yer verildikten sonra astsubaylıktan subaylığa geçen teğmen ve üsteğmenler için emeklilik yaş haddinin 49 olduğu kurala bağlanmıştır. Aynı Kanunun geçici 42’nci maddesinde de; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten (Madde 02/01/2017 tarihinde 681 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlüğe girmiş, bu KHK 01/02/2018 tarihinde 7073 sayılı Kanun ile aynen kabul edilmiştir.) önce astsubaylıktan subaylığa, uzman jandarmalıktan veya uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçmiş olanlar için yaş hadleri aşağıda belirtilmiştir.” hükmüne yer verilerek teğmen ve üsteğmenler için emeklilik yaş haddi 49 olarak belirlenmiştir.

Aynı Kanunun Ek geçici 94’üncü maddesinde (Ek: 3/10/2016-KHK-676/57 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7070/47 md.); “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte yedinci hizmet yılını tamamlamış ve onuncu hizmet yılını bitirmemiş olan astsubaylara, 109 uncu maddedeki diğer şartları taşımaları kaydıyla bu maddenin yayımı tarihinden sonra yapılacak ilk astsubaylıktan subaylığa geçiş sınavına müracaat hakkı verilir.” hükmüne, Ek geçici 97’nci maddesinde (Ek: 15/8/2017-KHK-694/37 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7078/35 md.); “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte dördüncü hizmet yılını tamamlamış ve onuncu hizmet yılını bitirmemiş olan astsubaylara, 109 uncu maddedeki diğer şartları taşımaları kaydıyla yapılacak ilk astsubaylıktan subaylığa geçiş sınavına müracaat hakkı verilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanununun 06/02/2019 tarihinde yürürlüğe giren geçici 12’nci maddesinde; “926 sayılı Kanunun ek geçici 94 üncü madde ve ek geçici 97 nci maddesi hükümleri kapsamında astsubaylıktan subaylığa geçenlerin rütbe yaş hadleri aşağıda belirtilmiştir.” denerek teğmen ve üsteğmenler için yaş haddi 49 olarak belirlenmiştir.

Dosyanın incelenmesinden; 03/07/1978 doğum tarihli olan davacının ../../2002 tarihinde Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde uzman erbaş statüsünde göreve başladığı, 2010 yılında uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçiş sınavını kazanarak 30/08/2010 tarihinde astsubay çavuş rütbesine nasbedildiği, 7’nci hizmet yılı içerisinde iken 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 109’uncu maddesi uyarınca astsubaylıktan subaylığa geçiş için başvuru yaptığı, yapılan sınavlarda başarılı olması ve subaylık eğitimini tamamlaması

neticesinde 30/08/2018 tarihinde teğmenliğe nasbedilerek Muğla İl Jandarma Komutanlığı emrine atandığı ve burada merkez jandarma komutanı olarak görev yaptığı, davacı mezkur görevi yürütmekte iken dava konusu edilen ../../2020 tarih ve ……. sayılı Jandarma Genel Komutanlığı işlemi ile yaş haddi nedeniyle 01/09/2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere emekliye sevk edildiği, bu işlemin davacıya tebliğ edilmesi üzerine 926 sayılı Kanunun geçici 42’nci maddesi uyarınca emekliliğe sevk yaş haddinin 49 olduğu ileri sürülerek iptal edilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Olayda; 2010 yılı Ağustos ayında astsubaylığa nasbedilen davacının 926 sayılı Kanunun ek geçici 94 ve  ek geçici 97’nci maddeleri kapsamında subaylığa geçiş yapmadığı, bununla birlikte, davacının 2017 yılının Şubat ayında Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yayımlanan emir doğrultusunda aynı yıl Mart ayında yaptığı başvurunun kabul edilmesi ve subaylık eğitimini tamamlaması neticesinde 30/08/2018 tarihinde teğmenliğe nasbedilmesiyle subaylığa geçiş yaptığı anlaşılmaktadır. Nitekim davacının hizmet süresi ve ilgili kanunların yürürlük tarihleri dikkate alındığında 926 sayılı Kanunun ek geçici 94 ve  ek geçici 97’nci maddeleri kapsamında olmadığı açıktır. Bu bakımdan davacının 2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanununun 06/02/2019 tarihinde yürürlüğe giren geçici 12’nci maddesi kapsamında emeklilik yaş haddinin 49 olduğu söylenmeyecektir.

Bununla birlikte; 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 109’uncu maddesinin 4’üncü fıkrası ve aynı Kanunun geçici 42’nci maddesinde astsubaylıktan subaylığa geçen teğmen ve üsteğmenler için emeklilik yaş haddinin 49 olduğunun açıkça kurala bağlandığı ve bu kuralın anılan Kanunun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi gereğince Türk Silâhlı Kuvvetlerine mensup tüm subaylar ve astsubaylar hakkında uygulanacağı düzenlemesi karşısında 2018 yılında astsubaylıktan subaylığa geçen davacının emeklilik yaş haddinin 49 olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Aksi durum, subaylığa nasbedildiği tarihte 40 yaşında olan davacının 1 yıl sonra emekli edilmesi sonucunu doğurmuştur. Bu durumun personeline subaylık eğitimi vererek subaylığa hazırlayan idare açısından yararı olmadığı gibi, daha da önemlisi yukarıda bahsi geçen 926 sayılı Kanunun ek geçici 94 ve ek geçici 97’nci maddeleri gibi geçici düzenlemeler nedeniyle davacıyla aynı tarihlerde astsubaylığa nasbedilen personel arasında eşitsiz bir durum yaratmış, dolayısıyla Anayasa’nın 10’uncu maddesinde yer verilen ve amacı aynı durumda bulunan kişilerin kanunla aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak ve kişilere kanunlar karşısında ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemek olan “eşitlik ilkesine” aykırı bir durum teşkil etmiştir.

Bu durumda; yukarıda anlatılan gerekçelerle Muğla İl Jandarma Komutanlığı emrinde jandarma teğmen rütbesinde Merkez Jandarma Komutanı olarak görev yapan davacının yaş haddi nedeniyle 01/09/2019 tarihine dönük olarak emekliliğe sevk edilmesine ilişkin dava konusu edilen ../../2020 tarih ve …… sayılı Jandarma Genel Komutanlığı işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle,

-Dava konusu işlemin iptaline,

– Yargılama giderinin davalı idare tarafından davacıya verilmesine,

-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için belirlenen vekalet ücretinin davalı tarafından davacıya verilmesine,

-Artan posta ücretinin talep edilmesi halinde derhal, aksi halde kararın kesinleşmesinden sonra resen yatıran taraflara iadesine,

-Kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde İzmir Bölge İdare Mahkemesi 5’inci İdare Dava Dairesine istinaf yolu açık olmak üzere tarihinde oy birliğiyle karar verildi.